Gluten İntoleransı Nedir Belirtileri ve Glutensiz Beslenme Tüyoları

Glüten intoleransı; buğday, arpa ve çavdar gibi tahıllarda bulunan gluten proteinine karşı vücudun olumsuz tepkiler verdiği bir durumdur. İntolerans durumu, çölyak hastalığı veya buğday alerjisi ile karıştırılmamalıdır. Çölyak hastalığı, bağışıklık sisteminin glüten tüketimine karşı ince bağırsakta hasara yol açtığı otoimmün hastalıklar arasında konumlanır. Buğday alerjisi; bağışıklık sisteminin buğday kökenli proteinlerine karşı tepki verip reaksiyon göstermesiyle ortaya çıkar. Glüten intoleransı ise bağışıklık sisteminin doğrudan dahil olmadığı, fakat gluten tüketimi sonrasında çeşitli semptomların görüldüğü bir hassasiyet durumudur. 

Glüten intoleransının kesin nedenleri tam olarak bilinmez. Fakat bazı araştırmalar, intolerans durumunun bağırsak geçirgenliğinin artması veya belirli karbonhidratlara karşı duyarlılıkla ilişkili olabileceğini öne sürer. Glütene karşı gelişen intolerans, kadınlarda daha yaygın görülür ve hemen her yaş grubunda ortaya çıkabildiği gözlemlenir.

Glüten intoleransını yönetmenin en etkili yolu, beslenme düzenini yeniden şekillendirmek olur. Dolayısıyla glütensiz bir diyet uygulamak, belirtileri gerileterek vücudu rahatlatabilir. Uygulanacak diyetin ilk adımı ise buğday, arpa ve çavdar içeren gıdalardan kaçınmayı gerektirir. Glütensiz diyetin uygulanması, semptomların hafifletilmesine yardımcı olabilir ancak diyetin bazı besin eksikliklerine yol açabileceği unutulmamalıdır. Bu noktada glütensiz diyete başlamadan önce bir sağlık uzmanına danışmak, tahliller neticesinde hareket etmek önemlidir.

Gluten Hassasiyetinin Yaygın Belirtileri Nelerdir ve Nasıl Anlaşılır?

Glüten intoleransı, bünyeden bünyeye değişebilen farklı semptomlarla kendini gösterebilir. Bireylerin bu semptomları tespit etmesi ise teşhis koyabilme açısından önemlidir. Glüten intoleransının yaygın belirtileri vardır. Sık gözlemlenen glüten intoleransı belirtileri ise şu şekilde sıralanabilir:

•    Sindirim sorunları, hemen herkeste görülen belirtilerden biridir. Karın ağrısı, şişkin hissetme durumu, gaz, ishal veya kabızlık gibi sindirim sistemi rahatsızlıklarıyla sık karşılaşılır. 

•    Yorgunluk hissi giderek artar. Bilhassa glüten tüketimi sonrasında aşırı yorgunluk ve enerji düşüklüğü yaşanabilir. 

•    Baş ağrısı ve beyin sisi, birçok birey tarafından beslenmeye bağlanmasa da glüten intoleransına işaret edebilir. Sık sık baş ağrısı, konsantrasyon zorluğu ve zihinsel bulanıklık gibi nörolojik semptomlar ortaya çıkabilir .

•    Deri problemleri bir anda ortaya çıkabilir. Egzama, döküntü, kaşıntı gibi cilt sorunlarının gözlemlenme oranı sıklaşabilir.

•    Glüten intoleransı olan kişilerde eklem ve kas ağrıları görülebilir.

Belirtilen her bir semptom, glüten tüketiminden birkaç saat veya gün sonra da ortaya çıkabilir. Genel bir gözlemleme yapılmak istenirse özellikle bir hafta gibi kısa bir sürede glütenin beslenme alışkanlıklardan çıkarılmasıyla hafiflediği görülebilir. Bireylerin bilmesi gereken en önemli nokta, benzer semptomlara sahip diğer sağlık sorunlarının da olduğudur. Dolayısıyla da en doğru tanı için sağlık uzmanına başvurmak ehemmiyet taşır.

Glutensiz Beslenmeye Geçiş Yaparken Dikkat Edilmesi Gerekenler

Glütensiz beslenmeye geçiş, özellikle de glüten intoleransı teşhisi konulmuş bireyler veya çölyak hastalığı olan kişiler için önemli bir adımdır. Bu süreçte dikkat edilmesi gereken bazı hususlar şu şekilde aktarılır:

•    Alışveriş yaparken etiket okuma alışkanlığı kazanılmalıdır. Paketli ürünlerin içerik etiketlerini dikkatlice okuyarak glüten içeren bileşenleri tespit etmek önemlidir.

•    Çapraz kontaminasyon riski gözetilmelidir. Glüten içeren ve içermeyen gıdaların aynı mutfak ekipmanlarıyla hazırlanması, çapraz bulaşma riskini artırabilir.

•    Besin çeşitliliğine önem verilmelidir. Glütensiz diyet, sağlıklı karbonhidratları ve lifleri içermelidir. Farklı gıdalarla diyetinizi zenginleştirmeniz önerilir.

•    Uzman danışmanlığı, beslenme değişikliklerinde önemlidir. Glütensiz diyete başlamadan önce bir sağlık uzmanına danışmak, beslenme düzeninizin dengeli olmasını sağlar.

Tüm adımları takip ederek glutensiz beslenmeye geçiş sürecini daha sağlıklı kılabilirsiniz. Organik içerikler tüketirken de glüten oranı sıfır olan gıdalara yönelmeniz mümkündür. Bilhassa dışarıda, ofiste veya eve geç kalacağınız durumlarda faydalanabileceğiniz Organik glutensiz vegan kakaolu ve fındıklı kek gibi içerikler faydalı olabilir. Vegan, glütensiz, karabuğday unundan yapılan içeriği deneyimleyerek beslenme düzeninize dahil edebilirsiniz.

Lezzetten Ödün Vermeyen Glutensiz Ürün Alternatifleri ve Tarifler

Glüten intoleransı beslenme tarzında değişiklik yaratmak demektir fakat lezzetten ödün vermek anlamına gelmez. Damak tadınıza uyan bu tarz glütensiz ve lezzetli bazı tariflerden yararlanabilirsiniz:

•    Badem, Hindistan cevizi, karabuğday gibi alternatif glütensiz unlar kullanarak çeşitli tarifler hazırlayabilirsiniz.

•    Doğal tatlandırıcılar kullanarak yiyeceklerden alacağınız keyfi artırabilirsiniz. Hindistan cevizi şekeri, bal veya hurma püresi gibi doğal tatlandırıcılarla tariflerinizi lezzetlendirebilirsiniz.

•    Glütenin eksikliğini kapatmak için yumurta, muz püresi, yoğurt veya keten tohumu gibi doğal bağlayıcılar kullanabilirsiniz.

Vegan malzemelerle hazırlayabileceğiniz birçok tarif, beslenme rutininizin vazgeçilmezi olabilir. Eğer laktoz + glüten intoleransı taşıyorsanız hayvansal gıdalardan uzak durmanız gerekebilir. Bu noktada vegan ürünleri hayatınıza dahil ederek rahat bir nefes alabilirsiniz. Farklı lezzet topları, salatalar, çorbalar deneyebileceğiniz gibi enfes tatlılar da hazırlayabilirsiniz. Örneğin şu glütensiz muzlu kek tarifini hazırlayabilirsiniz:

Malzemeler:

•    2 adet olgun muz
•    2 yumurta
•    1 su bardağı badem unu
•    1 tatlı kaşığı kabartma tozu
•    1 çay kaşığı tarçın
•    1 avuç ceviz

Hazırlanışı:

1.    Muzlar ezilir, yumurtalar eklenip çırpılır.
2.    Diğer malzemelerin tamamı eklenip karıştırılır.
3.    Karışım kalıba dökülür, önceden ısıtılmış 175°C fırında 25-30 dakika pişirilir.
4.    Soğutulup dilimlenerek servis edilir.

Hazırlık yapmaya veya mutfağa girmeye dahi vaktiniz yoksa Organik glutensiz vegan muzlu kek gibi kurtarıcı içeriklere yönelebilirsiniz. HUMM Organic tarafından sunulan vegan gıdalar, kolay taşınabilir olmalarıyla da kurtarıcı bulunur. Organik tarım ürünleriyle hazırlanan, glütensiz kekleri beslenme düzeninizin ayrılmaz parçaları haline getirebilirsiniz.